Αποκατάσταση της «τοιχογραφίας με το κυνήγι» στον τάφο του Φιλίππου στις Αίγες

Ήταν 1977 όταν ο αείμνηστος Μανόλης Ανδρόνικος έφερε στο φως τον βασιλικό τάφο του Φιλίππου (Τάφος ΙΙ) στις Αιγές. Στο εσωτερικό του αποκαλύφθηκε ένα πρωτότυπο έργο υψηλής καλλιτεχνικής αξίας, αντιπροσωπευτικό του «χρυσού αιώνα» της ελληνικής ζωγραφικής. Πρόκειται για την «τοιχογραφία με το κυνήγι», μνημειακών διαστάσεων, μήκους 5,56 μέτρων και ύψους 1,16 μέτρων, η οποία κάλυπτε σχεδόν το σύνολο της μακρόστενης ζωφόρου του «μακεδονικού» τάφου.

48 χρόνια μετά, το αριστούργημα, αποκαθίσταται ψηφιακά στο σύνολό του και συνεχίζει να αποκαλύπτει πολύτιμα μυστικά.

Η τοιχογραφία με το κυνήγι, αποτελεί το σημαντικότερο και μεγαλύτερων διαστάσεων ζωγραφικό έργο του κλασικού κόσμου που έχει αποκαλυφθεί, μέχρι σήμερα.

Διεθνής ημερίδα

Σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού, αύριο, Σάββατο 5 Απριλίου 2025 θα πραγματοποιηθεί διεθνής επιστημονική ημερίδα με θέμα "The Aigai Hunt Frieze Revealed: An Interdisciplinary Investigation and Digital Reconstruction" στα πλαίσια της υλοποίησης και της ολοκλήρωσης του ερευνητικού έργου ReVis: «Η τοιχογραφία με το κυνήγι από τον Τάφο ΙΙ στη Βεργίνα: μια καινοτόμος διεπιστημονική προσέγγιση για τη μελέτη και την απεικόνιση ενός ζωγραφικού αριστουργήματος της κλασικής αρχαιότητας».

Το Υπουργείο Πολιτισμού, η Γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων και η αρμόδια Εφορεία Αρχαιοτήτων Ημαθίας συνεργάστηκαν με το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών στο ερευνητικό πρόγραμμα.

Το διεπιστημονικό έργο ReVis, με επιστημονική υπεύθυνη την Δρα Χαρίκλεια Μπρεκουλάκη, αποτελεί την πρώτη ολοκληρωμένη και επιστημονικά τεκμηριωμένη μελέτη της τοιχογραφίας των Αιγών, αξιοποιώντας πρωτοποριακές, μη επεμβατικές, διαγνωστικές και απεικονιστικές τεχνικές. Απώτερος στόχος της έρευνας είναι η ακριβέστερη κατανόηση της τεχνικής και της εικονογραφίας της τοιχογραφίας, καθώς και η πρόταση μιας νέας ψηφιακής αποκατάστασης σε φυσικές διαστάσεις, βασιζόμενη στα αρχαιομετρικά δεδομένα της έρευνας και συνδυάζοντας εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης (Χρίστος Σιμάτος, εικαστικός) και σύγχρονη καλλιτεχνική δημιουργία (Εμμανουήλ Μπιτσάκης, ζωγράφος).

Μέσα από αυτή την καινοτόμο μελέτη έρχονται στο φως νέα στοιχεία για τα αρχαία χρώματα, την τεχνοτροπία και την εικονογραφία της εμβληματικής αυτής τοιχογραφίας των Αιγών, αλλά και γενικότερα για τη μνημειακή ελληνική ζωγραφική του 4ου αι. π.Χ.

Στη διεθνή ημερίδα θα ανακοινωθούν τα αποτελέσματα της έρευνας από όλες τις ομάδες που συμμετείχαν στο έργο και θα παρουσιαστούν οι διαγνωστικές μέθοδοι που χρησιμοποιήθηκαν στην επιτόπια εξέταση της τοιχογραφίας, η οποία πραγματοποιήθηκε στον Αρχαιολογικό Χώρο των Αιγών (μνημείο UNESCO) τον Μάρτιο του 2023. Στο τέλος της επιστημονικής ημερίδας, διακεκριμένοι επιστήμονες θα σχολιάσουν τη νέα πρόταση αποκατάστασης της τοιχογραφίας με το κυνήγι.

Το έργο που έλαβε χρηματοδότηση από το Ελληνικό Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας (ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ.) υλοποιείται σε συνεργασία με το Κέντρο Φυσικών Ερευνών «Δημόκριτος», Ινστιτούτο Πυρηνικής και Σωματιδιακής Φυσικής, με επικεφαλής τον Διευθυντή Ερευνών Δρα Ανδρέα Καρύδα, και την Εφορεία Αρχαιοτήτων Ημαθίας, με επιστημονική επί τόπου υπεύθυνη την Προϊσταμένη Τμήματος Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων και Μουσείων Δρα Αναστασία Γεωργιάδου. Το ReVis έχω εξασφαλίσει πρόσβαση στις προηγμένες τεχνολογικά πειραματικές υποδομές της Ευρωπαϊκής Κοινοπραξίας IPERION-HS/MOLAB.